کتاب فراتر از نظم (۲۰۲۱) راهنمایی برای کنار آمدن با پیچیدگیهای زندگی مدرن است. کتاب قبلی پیترسون به نام «12 قانون زندگی» دربارهی خطر هرجومرج زیاد هشدار میداد. این کتاب جدید، خطرات نظم بیش از حد و سختگیرانه را شرح میدهد.
جردن بی. پیترسون روانشناس بالینی، استاد روانشناسی دانشگاه تورنتو و یک چهرهی شناختهشده در یوتیوب است. او نویسندهی کتابهای «نقشههای معنا» و کتاب پرفروش «12 قانون زندگی» است.
دعوتی برای ایجاد تعادل بین نظم و هرجومرج در زندگی
روانشناس بالینی، جردن بی. پیترسون، در کتاب پرفروش و تا حدودی بحثبرانگیز «12 قانون زندگی»، جامعهی امروزی را جامعهای دانست که هرجومرج زیادی دارد. راهحل او چه بود؟ هر فرد باید مسئولیت شخصی را برای ایجاد کمی نظم بپذیرد. اما آن دوازده قانون اول فقط نصف ماجرا بود. کتاب فراتر از نظم، با شرح دوازده قانون دیگر برای کمک به شما برای زندگی در دنیای مدرن، تصویر را کامل میکند.
این راهنما با تکیه بر دیدگاههای خاص پیترسون دربارهی مسائل فرهنگی، علمی، روانشناختی و همچنین علاقهی زیاد او به بررسی عمیق اسطورهها و فرهنگ عامه، خطرات نظم بیش از حد را بررسی میکند و راهی را برای پیدا کردن تعادل درست نشان میدهد. با توصیههای کتاب فراتر از نظم، شما آماده خواهید بود که از بیثباتی و نگرانی از هرجومرج دوری کنید و درعینحال تسلیم نظم خشک نشوید.
روانشناسان بزرگ مثل زیگموند فروید و کارل یونگ خیلی دوست داشتند که ذهن افراد را عمیقاً بررسی کنند. آنها عقیده داشتند که درون هر فرد نیروهای روانی قویای به نام «نهاد»، «خود» و «فراخود» پنهان است. این نیروها تقریباً با خواستههای اساسی، هویت شخصی و ندای اجتماعی برتر فرد سازگاری داشتند. و نحوهی تعامل این نیروها وضعیت روانی فرد را تعیین میکرد.
این مدل قطعاً خیلی چیزها را توضیح میدهد؛ اما از آن طرف خیلی چیزها را نادیده میگیرد. یعنی، همهی عوامل بیرونیای که ذهن شما را شکل میدهند، در نظر گرفته نمیشوند. چیزهایی مثل جایگاه اجتماعی، سابقهی تحصیلی و وضعیت اقتصادی شما. این نیروهای خارجی هم تأثیر زیادی روی وضعیت روانی شما دارند. حقیقت این است که مردم بهتنهایی رشد، پیشرفت یا فکر نمیکنند. ما موجودات اجتماعی هستیم و ساختارهای دنیای اجتماعی ما برای حفظ سلامت عقلمان ضروری است.
دنیایی که ما را احاطه کرده است پیچیده، آشفته و پر از احتمالات است. تصمیم گرفتن دربارهی نحوهی برخورد با این دنیای متنوع، کار سختی است. آنقدر سخت که احتمالاً برای کمک به تصمیمگیری دربارهی کارهای خود، به عوامل بیرونی تکیه میکنید. شما برای راهنمایی به دوستان و خانوادهی خود نگاه میکنید، از قوانینی که دولتها و مدارس وضع کردهاند پیروی میکنید و اغلب نشانههای اجتماعی ظریفی را برای فهمیدن نحوهی رفتار در موقعیتها و زمینههای مختلف در نظر میگیرید. با نگاه کردن به این عوامل بیرونی، میتوانید پیچیدگی جهان را کم کنید و راحتتر بهترین راه را پیدا کنید.
به این موضوع دقت کنید، همه برای زنده ماندن به غذا و سرپناه نیاز دارند. شما این نیازهای اساسی را به روشهای زیادی به دست میآورید. میتوانید یک کلبه در جنگل بسازید یا سعی کنید از خانهی همسایه غذا بدزدید. اما با نگاه کردن به قوانین و عرف اجتماعی، میبینید که بهترین راه برای زنده ماندن این است که شغلی داشته باشید، پول به دست آورید و این وسایل را بخرید. به این ترتیب، دنیای اجتماعی یک راه قابلمدیریت را پیش پایتان میگذارد تا دنبالش کنید. شما از همان لحظهای که به دنیا آمدید، یادگیری نحوهی خواندن این نشانههای اجتماعی را شروع کردید.
همانطور که بزرگ میشوید، مهارتها، دانش و تجربههای بیشتری کسب میکنید که به شما کمک میکند بهتر در جهان حرکت کنید. شما یاد میگیرید که چه چیزی ارزشمند است، چطور مشکلات را حل کنید و چطور به روشهایی عمل کنید که به نفع خودتان و اطرافیانتان باشد. همچنین یاد میگیرید که چه زمانی قوانین اجتماعی موجود کافی نیستند و چه زمانی باید بهطور هوشمندانه آنها را به چالش بکشید یا زیر پا بگذارید. اگر دائماً خود را به این فرایند عادت دهید، کمکم با پیدا کردن دوستان زیاد، به دست آوردن پول زیاد یا برجسته شدن در رشتهی تخصصی خود، جایگاه خود را در سلسلهمراتب اجتماعی بالاتر خواهید برد.
یک پاسخ
تفکر در مورد اصول بیان شده در این کتاب میتواند دید بهتری از زندگی در جهان پیچیده امروزی به ما ارايه دهد