کتاب “خودت را بشناس، تا پولت را بشناسی” (2021) به مسائل مالی شخصی از دیدگاهی جدید میپردازد. این کتاب به جای اینکه صرفاً به شما بگوید چگونه بودجه بنویسید یا به شما بگوید هر ماه بیشتر پسانداز کنید، روانشناسی پشت تصمیمگیریهای مالی را بررسی میکند. اگر میخواهید سلامت مالی خود را بهبود ببخشید، باید درک کنید که دلیل پشت پرده اشتباهاتی که مرتکب میشوید چیست. بر روی این اشتباهات کار کنید تا ذهنیت پولی خود و در نتیجه آیندهتان را بهتر کنید.
ریچل کروز یک متخصص امور مالی شخصی و نویسنده کتابهایی پرفروش مثل “زندگی خود را دوست داشته باشید، نه زندگی دیگران را” و “پول هوشمند، بچههایی هوشمند” است. او یکی از مجریهای برنامه Rachel Cruze Show است، وبلاگهای او درباره پول در یوتیوب و فیسبوک منتشر میشود.
ریشه رفتارهای مالی خود را کشف کنید.
زیگ زیگلر، فروشنده آمریکایی و سخنران انگیزشی، زمانی گفت که شاید پول مهمترین چیز در جهان نباشد، اما هر چه باشد “به اندازه اکسیژن” مهم است. به عبارت دیگر، ممکن است پول شما را خوشحال نکند، اما فقر قطعاً شما را ناراحت خواهد کرد.
حتی زمانی که از نظر تئوری میدانید چگونه پول خود را مدیریت کنید، بسیار آسان است که دوباره به عادتهای غلط خود بازگردید. چرا اینطور است؟ ممکن است به این دلیل باشد که به ریشه رفتارهای مالی خود توجه نمیکنید. فکر کردن در مورد رفتار، باورها و رابطه خود با پول، کنترل امور مالی شخصی را بسیار آسانتر میکند.
آماندا، دوست ریچل کروز، همیشه عاشق خرید بود. برای او، خرید فقط به معنای یافتن یک تخفیف عالی نبود، بلکه نوعی ورزش به حساب میآمد. با این حال، به تدریج کنترل اوضاع از دستش خارج شد. با وجود داشتن درآمد بالا، او به طور منظم پولهایش را قبل از گرفتن حقوق خرج میکرد. تا زمانی که در نزدیکی چهل سالگی، همسرش از رفتارهای مالی او شاکی شد. او باید کاری میکرد. ازدواجش در خطر بود. پس از مراجعه به یک مشاور، آماندا متوجه شد که رفتار او، واکنشی است به بزرگ شدن با والدینی بسیار خسیس، از آنهایی که حتی کیسههای خرید را هم انبار میکردند که شاید یک روزی به دردشان بخورد. او فهمید که خرج کردن بیش از حد، یک مکانیزم دفاعی بود در برابر قناعت بیش از حد.
این تجربه، فقط در مورد آماندا نیست. در واقع، رابطه تقریباً همه ما با پول در کودکی شکل میگیرد. تصمیمات مالی در خلأ گرفته نمیشود. برخی از عوامل تاثیرگذار، مثل میزان درآمد شما، واضح هستند. عوامل دیگر در ناخودآگاه عمل میکنند، اما تأثیرشان کم نیست. همانطور که روانشناس و نویسنده، هنری کلود میگوید: “نحوه بزرگ شدن شما ارتباط زیادی با نحوه خرج کردن پولتان دارد.” اگر میخواهید انتخابهای بهتری داشته باشید و امور مالی شخصی خود را بهبود ببخشید، ابتدا باید درک کنید که چرا رفتار مالی شما به این شکل شده است.
اینجاست که آموزش مالی مهم میشود. جایی که برای اولین بار به عنوان یک بزرگسال، با امور مالی شخصی آشنا میشوید. همه کودکان به دو طریق مختلف مفهوم پول را یاد میگیرند. اول اینکه والدینشان در مورد پول چه میگویند. دوم اینکه والدینشان چه احساسی نسبت به پول دارند.
والدین مختلف چیزهای متفاوتی را به کودکان خود یاد میدهند. مثلا برخی از والدین هرگز با فرزندان خود در مورد پول صحبت نمیکنند. این رفتار یک ذهنیت بسته ایجاد میکند. برخی دیگر خیلی باز هستند. والدین سر میز شام در مورد مسائلی مثل قبوض یا سرمایهگذاری حرف میزنند. در همین حال، ارتباط عاطفی با پول میتواند مثبت یا منفی باشد. در برخی از خانوادهها، کودکان هنگام مطرح شدن موضوعات مالی احساس آرامش میکنند. در برخی دیگر، بحث در مورد پول با استرس و اضطراب همراه است. این متغیرها با هم تعامل میکنند تا آموزههایی متمایز ایجاد کنند، اما فکر کردن در مورد تجربیات کودکی خود، میتواند به شما کمک کند تا رابطه خود را با پول در حال حاضر درک کنید.
بیایید نگاه دقیقتری به سه نوع رایج ذهنیت مالی و چالشهایی که از بزرگ شدن در آنها ناشی میشود بیندازیم.