کتاب فرار بزرگ

در اواخر قرن هجدهم، زمانی که امید به زندگی برای مردان، حدود 35 سال بود، بیش از چهارصدهزار نفر در اروپا به دلیل بیماری آبله مُردند؛ بیماری‌ای که امروزه دیگر وجود خارجی ندارد. واضح است که از آن زمان تاکنون تغییرات زیادی اتفاق افتاده است. به لطف کشف‌های علمی، تحولات سیاسی و فناوری‌های جدید، زندگی برای بسیاری از مردم جهان به طور چشمگیری بهتر شده است؛ اما نه برای همه.

به طور کلی می‌توانیم بگوییم که کشورهای ثروتمندتر از پیشرفت‌های دنیای مدرن سود می‌برند؛ در‌حالی‌که کشورهای فقیر، فقیرتر می‌شوند. در این اوضاع ما چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟ این دقیقاً همان سؤالی است که کتاب فرار بزرگ به آن می‌پردازد. با مطالعه این کتاب یاد متوجه می‌شویم که چرا سبک زندگی اجداد اولیه‌ی ما ممکن است آن‌قدر هم بد نبوده باشد؛ چگونه ایالات متحده به یک جامعه‌ی اشرافی تبدیل شد و چرا کمک‌های خارجی ابزاری نامناسب برای مبارزه با فقر است؟

هنگام گوش دادن به اخبار، احساس می‌کنیم که اوضاع جهان روزبه‌روز دارد بدتر می‌شود. اما اخبار هرگز همه‌ی داستان را نمی‌گویند. درواقع، سطح رفاه ما هرگز بالاتر از امروز نبوده است. تا حدود 250 سال پیش، بیشتر مردم در سراسر جهان در فقر زندگی می‌کردند. اگرچه از آن زمان تاکنون اتفاقات زیادی افتاده است، امروزه بیشتر از یک میلیارد نفر در فقر شدید زندگی می‌کنند و در همان شرایط وحشتناک اجداد خود به سر می‌برند. اما رفاه کلی انسان‌ها که شامل مواردی مانند دسترسی به خدمات بهداشتی، حقوق برابر، طول عمر بیشتر، خوشبختی، فرصت‌های آموزش و پیشرفت و کیفیت کلی زندگی می‌شود، افزایش قابل‌توجهی داشته است.

به طور مثال، یک دختر سفیدپوست طبقه‌متوسط که امروز در ایالات متحده به دنیا می‌آید، امید به زندگی بیشتر از هشتادسال دارد (با پنجاه درصد احتمال بیشتر زنده ماندن تا صدسالگی). او همچنین فرصت‌های آموزشی و چشم‌اندازهای اقتصادی بهتری نسبت به والدینش دارد. با وجود همه‌ی پیشرفت‌ها، هنوز نابرابری شدیدی در رفاه در سراسر جهان دیده می‌شود.

اگرچه مردم امروز درآمد بیشتری دارند و استانداردهای زندگی بهتری نسبت به گذشته دارند، اما همچنان تفاوت‌های چشمگیری بین کشورهای ثروتمند و فقیر دیده می‌شود. مثلاً امروزه استانداردهای بهداشتی در سیرالئون بدتر از وضعیت بهداشتی ایالات متحده در سال 1910 است؛ زمانی که 25 درصد کودکان قبل از پنج‌سالگی می‌مردند. یا در کنگو هنوز بیشتر از نصف مردم با کمتر از یک دلار در روز زندگی می‌کنند. خبر خوب این است که این نابرابری‌ها می‌توانند اصلاح شوند. به طور مثال، اگر تفاوت بین نرخ مرگ‌ومیر کودکان در کشورهای ثروتمند و فقیر به‌درستی تعریف شود، کشورهای فقیر احتمالاً سعی می‌کنند نوآوری‌ها و روش‌های کشورهای ثروتمندتر را قبول کنند و این نابرابری‌ها را کم کنند.