کتاب نقطه عطف

بعضی ایده‌ها مثل ویروس پخش می‌شوند.

گسترش ایده‌ها، محصولات و رفتارها را می‌توان با گسترش یک عفونت ویروسی مقایسه کرد:

ابتدا تعداد کمی از افراد آلوده می‌شوند، اما به یک‌باره و در مدتی کوتاه، بیماری به یک اپیدمی تبدیل می‌شود.

کفش‌های جیر ساخت شرکت Hush Puppies را در نظر بگیرید، این کفش‌ها تا اواسط دهه‌ی 1990 فروش خوبی نداشتند؛ اما ناگهان همین کفش‌ها به یک کالای ضروری برای همه تبدیل شدند. فقط در عرض یک سال، فروش این کفش‌ها از 30 هزار به 430 هزار جفت رسید! سال بعد، حدود دو میلیون جفت فروخته شد.

خود شرکت برای این همه‌گیری هیچ کاری نکرده بود. همه‌چیز از آن‌جا شروع شد که چند ستاره‌ی مد در منهتن این کفش‌ها را پوشیدند و دیگران را هم به این ویروس «آلوده» کردند.
اپیدمی‌های اجتماعی خیلی شبیه به عفونت‌های ویروسی هستند.

برای مثال تغییرات کوچک به‌شدت بر قابلیت انتقال یک عفونت اجتماعی تأثیر می‌گذارد؛ درست همان‌طور که عفونت‌های ویروسی در فصل زمستان که سیستم ایمنی بیشتر افراد ضعیف‌تر است، راحت‌تر پخش می‌شوند.

این اپیدمی‌ها در نهایت به یک نقطه‌ی اوج خواهند رسید: نقطه‌ای که در آن، همه‌گیری به یک نقطه‌ی بحرانی یا همان نقطه‌ی عطف می‌رسد و دیگر نمی‌توان جلوی گسترش آن را گرفت. کتاب نقطه عطف درباره‌ی همین موضوع است.

نقطه‌ی عطف لحظه‌ای است که در آن یک فرایند همه‌گیر و مانند آتش‌سوزی گسترده می‌شود.

برای مثال، یک سویه از بیماری آنفولانزا را در نظر بگیرید. ممکن است در ابتدا به‌آرامی پخش شود؛ اما روز به روز، افراد بیشتری را مبتلا می‌کند تا درنهایت به آن لحظه‌ی جادویی می‌رسد. لحظه‌ای که سرعت انتقال به‌طور چشمگیری زیاد و اپیدمی از کنترل خارج می‌شود.

رشد همه‌گیری یک منحنی است که در ابتدا شیب کمی دارد؛ اما به یک‌باره روی یک خط نزدیک به نود درجه رشد و سیر صعودی پیدا می‌کند. این نقطه‌ی چرخش، همان نقطه‌ی عطف است.
این نوع رشد در گسترش فناوری نیز دیده می‌شود. در اولین سالی که شرکت شارپ اولین دستگاه فکس ارزان را در سال 1984 ساخت، حدود هشتادهزار دستگاه از آن فروش رفت. فروش در هر سال بیشتر می‌شد؛ تا اینکه در سال 1987 فروش به نقطه‌ی عطف خود رسید.

در آن نقطه‌ی خاص، افراد زیادی یک دستگاه فکس خریده بودند. آن‌هایی که جا مانده بودند هم فهمیدند که برای کارشان به یک دستگاه فکس نیاز دارند.

همیشه یک تغییر اساسی در نقطه‌ی عطف اتفاق می‌افتد و باعث می‌شود که «عفونت» ناگهان گسترش پیدا کند.