کتاب ببخش و بگیر

همه‌ی ما افرادی را می‌­شناسیم که فقط به خودشان اهمیت می­‌دهند و نیازهای دیگران را نادیده می‌گیرند. افرادی که تنها هدفشان این است تا جایی که می‌­توانند پول و مقام به دست بیاورند. این افراد در زندگی شخصیت گیرنده دارند و تنها چیزی که برایشان اهمیت دارد، سودی است که به دست می‌آورند.

این دسته از افراد در مقابله با افراد قدرتمند به صورت بی‌شرمانه‌ای چاپلوسی می‌کنند؛ ولی در برخورد با افرادی که نسبت به آن‌ها قدرت بیشتری دارند، سلطه­‌جو می‌شوند و از زبان زور برای متقاعد کردن دیگران و پیش‌برد خواسته‌هایشان استفاده می‌­کنند.

دلیل خودخواه بودن این افراد چیست؟

آن­‌ها زندگی را مانند یک رقابت می­‌بینند. برای یک شخصیت گیرنده، زندگی یک بازی بی‌رحمانه است و تنها در صورتی به دیگران کمک می‌کند که منفعت شخصی انجام آن کار برایش، بیشتر از هزینه‌ی آن باشد.

یکی از نمونه­ های بارز این افراد، کنت لی، مدیر عامل سابق شرکت انرژی انران است. او علاوه بر گرفتن وام­ های کلان از شرکت برای مقاصد شخصی، هفتاد میلیون دلار از سهام شرکت را قبل از ورشکستگی شرکت برای نجات خودش فروخت و بیست‌هزار نفر را بیکار کرد.

البته شخصیت گیرنده لزوماً شرور و فاسد نیست. نمونه‌­ای کمتر زننده، بسکتبالیست افسانه ­ای، مایکل جردن است. زمانی که جردن بازیکن بود، به نفع افزایش سهم بازیکنان تیم صحبت می­‌کرد؛ اما وقتی خود مالک سهام باشگاه شد، برعکس صحبتش عمل می‌­کرد. استدلال او برای کارش این بود که: “برای موفق شدن، باید خودخواه باشی.”

احتمالاً بیشتر ما زمانی را به یاد داریم که از سخاوت شخص دیگری تحت‌تأثیر قرار گرفته­‌ایم. مثلاً کسی که ما را راهنمایی یا به ما کمک کرده­ تا بتوانیم یک کار سخت را انجام دهیم؛ بدون اینکه انتظاری از ما داشته باشد. این افراد شخصیت بخشنده دارد.

ویژگی اصلی افراد بخشنده این است که در اکثر تعاملات، بیش از آن که دریافت ­کنند، می‌­بخشند.

آن­‌ها دانش و زمان خود را کاملاً سخاوتمندانه در اختیار دیگران قرار می‌دهند و عموماً برای حفظ منافع گروه، از منافع شخصی خود چشم‌پوشی می‌کنند. تمرکز اصلی آن­‌ها تأمین نیاز­های دیگران است. شخصیت‌های بخشنده، کمک به دیگران را یک پاداش می­‌بینند؛ زیرا باعث می­‌شود خودشان هم احساس خوبی داشته ­باشند.

جورج مایر، نویسنده و برنده‌ی جایزه‌ی امی برای سریال سیمپسون­‌ها، نمونه‌­ی یک فرد بخشنده است. مایر دائماً نویسندگان دیگر را تشویق می­‌کرد تا از ایده­‌های او بدون نام بردن از اسمش استفاده کنند. بنابراین، اگرچه او به ساختن بیش از سیصد قسمت از سیمپسون­‌ها کمک کرد؛ اما نام او فقط در ۱۲ قسمت از سریال آمده است. برای مایر، دیدن موفقیت سریال مهم‌­تر از شهرت ­خودش بود.

مایر همچنین کلمه‌ی “مه”(meh) را برای بیان کسالت و خستگی خلق کرد. این کلمه را اولین بار شخصیت بارت در این سریال گفت؛ ولی امروزه این کلمه در فرهنگ لغت آمریکایی وارد شده است. نکته‌ی جالب این‌جا بود که مایر آن‌قدر به شهرت و اعتبار شخصی خود بی­‌توجه بود که فراموش کرده بود خودش این کلمه را خلق کرده­! هدف اصلی او موفقیت سریال بود. افراد بخشنده مزایای سود گروهی را درک می­‌کنند و در تلاش برای ایجاد سود بیشتر برای گروه هستند.