کتاب قلاب (2014) از طریق داستانها و مطالعات علمی توضیح میدهد که چرا ما در زندگی روزمره به برخی محصولات خاص عادت میکنیم. این کتاب به این نکته میپردازد: چگونه شرکتها میتوانند محصولات خود را اعتیادآور کنند (البته با رعایت کامل مسائل اخلاقی).
نیر ایال نویسنده، معلم و مشاوری است که به استارتاپها و دیگر کسبوکارها برای طراحی محصولات موفق مشاوره میدهد. او بنیانگذار دو استارتاپ موفق است و به طور منظم با مجلاتی مثل فوربز، TechCrunch و Psychology Today همکاری میکند.
چگونه میتوانید مردم را به محصولات خود معتاد کنید؟
به همهی محصولاتی فکر کنید که روزمره از آنها استفاده میکنید: موبایل، وبسایتها و اپلیکیشنهایی که چک میکنید. این محصولات چگونه توانستند شما را به خود عادت دهند؟
این کتاب نه تنها فرآیندهای روانی شکلگیری عادات را توضیح میدهد؛ بلکه نشان میدهد که چگونه شرکتها میتوانند محصولاتی را به این شکل خلق کنند. در این کتاب متوجه خواهید شد که چرا طراحی یک محصول عادتساز بهترین روش افزایش فروش است. همچنین خواهید فهمید که چرا توئیتر بسیار اعتیادآور است. در نهایت، پیامدهای اخلاقی معتاد کردن دیگران را نیز مشاهده خواهید کرد. این راهنماییها به شما کمک میکند که به فروشندهی مواد مخدر تبدیل نشوید!
در ابتدای سال جدید، مردم تصمیم میگیرند که الکل را ترک کنند، سالمتر غذا بخورند یا بیشتر ورزش کنند. وقتی سال تحویل میشود، ما از ته دل به انجام این کارها متعهد هستیم. پس چرا در پنجمین روز سال روی مبل نشستهایم و چیپس و پنیر میخوریم و شاید حتی سیگار میکشیم؟ پاسخ در عادتهای ما نهفته است: فعالیتهایی که آنقدر به انجام آن عادت کردهایم که بدون فکر درگیر آنها میشویم.
عادتها به این دلیل ایجاد میشوند که مغز ما تمایل دارد در زمان صرفهجویی کند، بنابراین در بیشتر موقعیتها ما را وادار میکند که از الگوهای قبلی خود پیروی کنیم. برای مثال، عادت جویدن ناخنها در زمان عصبی بودن به این دلیل به وجود آمده است که مغز شما به یاد دارد که جویدن ناخن، زمانی به شما کمک کرده استرس خود را کاهش دهید؛ بنابراین ناخودآگاه در مواجهه با استرس دوباره این کار را انجام میدهید.
مشکل در دشواری تغییر عادات است. تحقیقات نشان داده است که حتی اگر عادتهای خود را تغییر دهیم، مسیرهای عصبی عادتهای قدیمی در مغز ما باقی میمانند و به راحتی دوباره فعال میشوند. دو سوم الکلیهایی که برنامهی سمزدایی را به پایان میرسانند، ظرف یک سال دوباره شروع به نوشیدن الکل میکنند.
حالا چطور میتوانیم یک عادت جدید بسازیم؟
سادهترین راه تکرار مداوم است. یک مطالعه نشان داد دانشآموزانی که میخواستند عادت نخ دندان کشیدن منظم داشته باشند، هر چه بیشتر از نخ دندان استفاده کردند، موفقتر بودند.
اگر نمیتوان یک کار را به صورت مداوم تکرار کرد، عادت جدید باید فایدهی زیادی داشته باشد تا پذیرفته شود. فروشگاه آنلاین آمازون را در نظر بگیرید: اکثر مردم هر روز از آمازون استفاده نمیکنند؛ اما علیرغم وجود فروشگاههای آنلاین دیگری که میتوانیم از آنها خرید کنیم، خرید از آمازون برای بسیاری از مردم یک عادت است. چرا؟ چون تجربهی خرید از آمازون به قدری لذتبخش بوده که کاربران به خرید از آنجا عادت میکنند.