کتاب قانون بی‌قانونی

با فرهنگ سازمانی نوآورانه‌ی نتفلیکس آشنا شوید.

نتفلیکس با 183 میلیون مشترک در سراسر جهان به نمادی از فرهنگ مدرن تبدیل شده است. این شرکت که 20 سال پیش فعالیت خود را به ‌عنوان یک سرویس اجاره‌ی دی‌وی‌دی پستی آغاز کرد، اکنون به پخش آنلاین فیلم‌های برنده‌ی جایزه‌ی اسکار می‌پردازد. اما موفقیت نتفلیکس تنها به دلیل خدمات پخش آنلاین آن نیست.

رمز موفقیت نتفلیکس، فرهنگ سازمانی آن است. این فرهنگ به شرکت امکان می‌دهد در هر زمانی که نیاز باشد با چابکی و سرعت، مسیر خود را تغییر دهد. در حقیقت، میلیون‌ها نفر مجموعه‌ی اسلایدهای 127 صفحه‌ای مربوط به فرهنگ نتفلیکس را مطالعه کرده‌اند. این اسناد توسط شریل سندبرگ، مدیر ارشد عملیاتی فیس‌بوک، به‌عنوان مهم‌ترین سندی که از سیلیکون ولی منتشر شده مورد تحسین قرار گرفته است. در این کتاب، ما به بررسی عمیق فرهنگ نتفلیکس می‌پردازیم. اجزای اصلی آن را معرفی می‌کنیم و به شما نشان می‌دهیم که چگونه می‌توانید از این اصول برای بهبود کارایی شرکت خود استفاده کنید.

سال 2000 بود. رید هستینگز، هم‌بنیان‌گذار نتفلیکس، در دالاس تگزاس، با دلهره منتظر ملاقات با مدیرعامل بلاک‌باستر بود. بلاک‌باستر، غول 6 میلیارد دلاری آن زمان، با 9000 فروشگاه در سراسر جهان، 1000 برابر بزرگ‌تر از نتفلیکس محسوب می‌شد. هستینگز و شریکش به مدیرعامل بلاک‌باستر پیشنهاد دادند که نتفلیکس را به قیمت 50 میلیون دلار خریداری کند و به آن‌ها اجازه دهد وب‌سایت بلاک‌باستر را به عنوان یک سرویس اجاره آنلاین فیلم اداره کنند. مدیرعامل قاطعانه این پیشنهاد را رد کرد. این تصمیم به یک اشتباه بزرگ تبدیل شد. ده سال بعد، بلاک‌باستر به دلیل ناتوانی در رقابت با نتفلیکس اعلام ورشکستگی کرد. نتفلیکس تا آن زمان 167 میلیون مشترک در سراسر جهان داشت و فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی برنده‌ی جوایز خود را تولید می‌کرد. چگونه نتفلیکس توانست به طور ماهرانه‌ای تغییر جهت دهد و در جایی که غول بلاک‌باستر شکست خورد، موفق شود؟ پاسخ ساده است.

فرهنگ نتفلیکس برای افراد ارزش قائل است، به نوآوری اولویت می‌دهد و مکانیسم‌های کنترل کمی دارد. نتفلیکس با این پایه و اساس، ارزش عظیمی ایجاد کرده و در طول 17 سال 300 برابر سریع‌تر از شاخص سهام نزدک رشد کرده است. علاوه بر این، در یک نظرسنجی در سال 2018، نتفلیکس به عنوان بهترین محل کار در سیلیکون‌ولی رتبه‌بندی شد. شاید مهم‌ترین نکته این باشد که نتفلیکس به طور هوشمندانه‌ای به چهار تغییر اساسی در صنعت پاسخ داده است.

نتفلیکس کار خود را به عنوان یک سرویس اشتراک دی‌وی‌دی از طریق پست آغاز کرد و سپس به پخش آنلاین روی آورد. از آنجا، نتفلیکس شروع به صدور مجوز برای محتوای اصلی تولید شده توسط سایر استودیوها کرد. و در نهایت، شروع به تولید فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی خود کرد.

هستینگز معتقد است که همه‌ی این‌ها از این واقعیت ناشی می‌شود که در نتفلیکس، کارمندانش از آزادی بیشتری نسبت به هر شرکت دیگری که او می‌شناسد، برخوردارند. این آزادی آن‌ها را ترغیب می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرند. همچنین پاسخگو نگه داشتن آن‌ها را آسان‌تر می‌کند. اما نمی‌توانید فقط کارمندان خود را آزاد بگذارید و انتظار داشته باشید که کسب و کار شما به طور خودکار به خوبی نتفلیکس عمل کند.

آزادی واقعی از برنامه‌ریزی دقیق ناشی می‌شود. سه چیز برای آزاد کردن پتانسیل آزادی رادیکال کارمندان و مسئولیت‌پذیری ناشی از آن ضروری است:

1. تراکم بالای استعداد.
2. سطوح بالای صداقت بین کارمندان و مدیران.
3. شجاعت حذف کنترل‌هایی که وقت همه و منابع مالی شرکت را هدر می‌دهد.

در ادامه با هر یک از این سه مکانیسم بیشتر آشنا خواهید شد.