کتاب نویز (۲۰۲۱) مدل قضاوتهای انسان را بررسی میکند.
در این کتاب نویسنده با بررسی سازوکار پنهان عملکرد ذهن و جامعه، نشان میدهد که نویز (متغیری ناخواسته در تصمیمگیری) اجتنابناپذیر و فریبنده است.
این کتاب برای کیست؟
دنیل کانمن برندهی نوبل اقتصاد در سال 2002 بود. او استاد روانشناسی و روابط عمومی در دانشگاههای مختلفی مثل دانشگاه پرینستون است.
تصور کنید یک کرونومتر در دست دارید. بدون نگاه کردن به آن، روشنش کنید و دقیقاً بعد از ده ثانیه آن را متوقف کنید.
اگر این کار را چند بار پشت سر هم انجام دهید، متوجه خواهید شد که متوقف کردن ساعت درست در ده ثانیه تقریباً غیرممکن است. گاهی کمی کوتاه میشود و گاهی طولانیتر. گاهی اوقات شما چند میلیثانیه اختلاف خواهید داشت. در مواقع دیگر یک ثانیه یا حتی بیشتر عقب یا جلو میافتید. با همین آزمایش کوچک، شما با مجموعهای از خطاها مواجه میشوید که نه الگوی مشخصی دارند و نه دلیل خاصی.
این مثال، نمونهای است از نویز یا اشتباهات تصادفی در قضاوت.
هرچند اشتباهات شما در این آزمایش، بیضرر هستند؛ ولی در این کتاب متوجه خواهید شد خطاهایی از این دست عواقب بسیار جدیتری دارد. به دنیای شگفتآور نویز خوش آمدید.
در این کتاب میآموزیم:
تصور کنید که شما در دبیرستان به همراه بهترین دوستتان، بهترین دانشآموزان مدرسه به حساب میآیید. هر دو شما همیشه نمره بیست میگیرید، کنکور را هم پشت سر میگذارید و در دانشگاه سراسری قبول میشوید.
به مصاحبهی ورودی دانشگاه میروید، همهچیز هم بهخوبی پیش میرود. نمرات بالای شما مصاحبهکننده را تحتتأثیر قرار میدهد و شما درحالیکه آفتاب بر صورتتان میتابد و نسیمی ملایم پشتتان را خنک میکند، با احساس خیلی خوبی از محوطهی دانشگاه به سمت ماشین خود میروید.
دوست شما روز بعد با همان مصاحبهکننده قرار ملاقات دارد. دقیقاً شبیه به شما، مصاحبهی او هم خوب پیش میرود. اما وقتی او از دفتر خارج میشود، ابرهای آسمان شروع به باریدن میکنند.
چند هفته میگذرد و هر کدام از شما نامهای از بخش پذیرش دریافت میکنید. معلوم میشود آنها شما را رد کردهاند؛ اما دوستتان را پذیرفتهاند. ذهن شما به هم میریزد. چرا؟ او چه چیزی داشت که شما نداشتید؟
یوری سیمونسون (پژوهشگر حوزهی رفتارشناسی) در سال ۲۰۰۳ مقالهای عنوان «ابرها باعث میشوند بچهدرسخوانها بهتر به نظر برسند» به این نکته اشاره کرد که آبوهوا ممکن است تفاوت مهمی در دیدگاه و قضاوت افراد، ایجاد کند. سیمونسون متوجه شد که در روزهای ابری، افسران پذیرش کالج توجه بیشتری به نمرات متقاضی دارند.
از طرفی در روزهای آفتابی، افسران پذیرش نسبت به ویژگیهای غیرآکادمیک حساستر هستند؛ به این معنی که در روز مصاحبهی شما، افسر ممکن است بیشتر به ورزش و استعدادهای هنری علاقه داشته باشد تا نمرات شما.
شاید تصمیم افسر پذیرش اصلاً ربطی به آبوهوا نداشته باشد و بیشتر به مصاحبهشوندگانی که قبل از شما مراجعه کرده بودهاند، مربوط شود. مثلاً آنها دانشجویانی عالی بودند؛ ولی افسر پذیرش فقط به خاطر اینکه نمیخواست پشتسرهم دانشجوها را قبول کند، آنها را رد کرده است.
اما صبر کنید، شاید سایر عوامل بیربط نیز بر این تصمیم تأثیر گذاشته باشند. ممکن است افسر پذیرش گرسنه بوده باشد یا مثلاً ممکن است تیم فوتبال محبوب او یک بازی مهم را باخته باشد.
محققان نشان دادهاند که هر یک از این عوامل نامربوط بر تصمیم مأموران بانکی، داوران بیسبال، پزشکان و قضات تأثیر میگذارند.
نکتهی مهم این است که در همهی این شرایط، یک نفر مدام با وضعیتی مشابه روبرو می شود؛ اما قضاوتهای متفاوتی میکند. به این مسئله «نویز مناسبتی» میگویند که یکی از دستهبندیهای اصلی نویز است. که البته این مدل، تنها نوع نویز نیست.
179 پاسخ
راهبری دیدگاهها
خرد جمعی و بهداشت تصمیم گیری مفید و جالب بود . علاقه مند شدم نسخه کامل کتاب رو بخونم
تمرین کنیم خودمون به خرد جمعی برسیم ! چقدر جالب و چقر قشنگ میشد اگه همه آدما به این نقطه برسن…
سلام
کتاب خوبی بودایده ی کلی کتاب رو دوست داشتم
خیلی خوب گفت که
برای داشتن چارچوب اماری قوی باید از قضاوت سریع خودداری نمود
به نظرم تا اینجا چالش ،جالبترین کتاب بود
متوجه مساله شدم ولی خلاصه خلاصه ای بود همهی ما میخواهیم قضاوتمان حس خوبی به ما بدهد، قضاوت ما احساس خوبی داشته باشد، اما این حس خوب باید دلیل خوبی هم داشته باشد.
در مجموع فکر میکنم کتاب خوبی باشد،ولی خلاصهای که ارائه شده بود ببشتر بر خلاصه بودن تاکید داشت تا ارائه مطلب مفید و انگار با این پیش فرض بود که شخص اطلاعاتی داره و زیاد مفید نبود
به نظرم نویز همان خطاهایی هست پیرامون یک مسئله هیج چیز صد در صد درست نیست همیشه خطا وجود داره ولی خب با خرد جمعی … وصبور بودن قبل هر تصمیم یا به قول خودمون سبک سنگین کردن یک مسئله میتونیم بهترین یا کم نویز ترین تصمیمو بگیریم… سپاس فراوان از زحماتتون .
خدا قوت .
بهترین هستید🌹
اولین قدم برای ایجاد بهداشت تصمیمگیری این است که یاد بگیریم قبل از هر تصمیم مهمی صبر داشته باشیم و آماری فکر کنیم.
برای رسیدن به اثر خرد جمعی، یک سوال رو چندین مرتبه از خودمون بپرسیم
خبر خوب این است که اگر طرز فکر خود را تغییر دهیم و اصول پیشگیری را یاد بگیریم، میتوانیم نویز را کم کنیم.
اگرچه کمی برام مبهم بود تا آخر خلاصه کتاب.اما چیزی که خیلی برام ملموس بود استفاده از داده های آماری و علم ریاضیات هستش.دارم به این فکر میکنم که اگر قرار باشه در تمامی مسائل بخوایم با داده های آماری جلو بریم و تصمیم بگیریم چقدر خوب میشه تصمیم گرفت و برنامه ریزی کرد.
جالب بود و قبل هر قضاوت صبر کنم و صبوری کنیم.
فکر میکنم لازم است تا کتاب رو کامل بخونم تا مطلب برام مبهم نباشه، ممنون بابت پیشنهاد کتاب امروز
بسیار مفید بود
بارها سوال کردن از خود… 👍
با خوندن این کتاب به تاثیر و امکان پیشرفت زیادی که هوش مصنوعی میتواند عرضه کنم فکر کردم…
کتاب خوبی بود. باعث شد که به این نوع موضوعات ، از زاویه دیگری نگاه کنم.
هدف قضاوت باید دقت باشد نه نظرسنجی. یک سوال را چندین بار از خود بپرسبید تا به همان اثر برسید
عموماً آدمها را صرفاً بر اساس کارهایی ستایش یا سرزنش میکنیم که وابسته به شرایطشان بوده.
ممنونم از معرفی کتاب. برای من مفهوم نویز و سوگیری خیلی ملموس نشد. امیدوارم یه پادکست از اکوتوپیا به این موضوع مهم اختصاص داده بشه. ولی چیزی که جالب بود برام اینه که با پرسش از آدم ها مختلف و میانگین نظرات میشه نویز رو کم کرد. ایده خیلی خوبی بود
ترکیب برنده یعنی این کتاب و کتاب هنر شفاف اندیشیدن!
ممنون از خلاصه ی عالی و مفیدتون
واقعا خیلی تاثیر داره نویز تو زندگی وتصمیماتمون اگر اطلاعات کافی تو هرتصمیمی داشته باشیم نویز کمتر میشه
باسلام و خداقوت
ایده کلیدی سوم من رو به یاد بامبو انداخت.
آنچه برداشت کردم: خطاهای انسانی زیاد است، شاید آگاهانه زیستن کمک کند نویز در رفتار ما کم شود، ولی سخت است.
باتشکر فراوان
چقد هم مثالهای ملموسی زده بود و واقعا اینکه بارها و بارها از خودمون بپرسیم واقعا راه چارهست
عالی
کاش خیلی از اساتید هم بشینن بخونن
عموماً آدمها را صرفاً بر اساس کارهایی ستایش یا سرزنش میکنیم که وابسته به شرایطشان بوده.
تشکر تشکر
این نتیجه پایانی کتاب رو هم دوست داشتم “خودتان به خرد جمعی برسید.. میانگین قضاوتهای متعدد و مستقل از یک سؤال با نویز آن قضاوتها مقابله میکند.. حالا اگر چندین بار یک سؤال را از خودتان بپرسید، میتوانید به همان اثر برسید”
“هرجا قضاوت انسانی باشد نویز هم هست. همین نویز گاهی اوقات پیامدهایی جدی و البته تلخ برای ما به همراه دارد”
درودو خداقوت🌱مثل همیشه عالی و پر از نکات قابل توجه، نکته ای که من دوست داشتم:1_ما نمی دانیم چه چیز هایی را نمی دانیم،انچه میدانیم نیز ممکن است اشتباه،ناقص،یا گمراه کننده باشد. تشکر از زحمات و سایت بی نظیرتون✨💚
کاش درس آمار رو تو مدرسه جدی تر میگرفتیم
درک درست از آمار میتونه از خیلی از سویگیری ها پیشگیری کنه
هر جا قصاوت هست نویز هم وجود دارد.نویز، هزینهی بسیار زیادی را تحمیل میکند. منابع را هدر می دهد، بیعدالتی را زیاد میکند و میتونه منجر به تراژدیهایی انسانی بشه.
قبل از هر قضاوت صبر کنیم کمی آماری فکر کنیم. همیشه ممکنه جایی در زندگی در مرتبه قضاوت قرار بگیریم و الان که به نویز آگاه شدیم موظفیم تا حد امکان اون رو در تصمیماتمون کم کنیم
راهبری دیدگاهها