کتاب مهره ‌حیاتی

اگر در شغلتان فقط باید از مقادیری دستورالعمل پیروی کنید، هر کس دیگری می‌تواند جایگزین شما شود.

هکتور وضعیت سختی دارد. او که یک کارگر روزمزد است، همراه بسیاری افراد دیگر هر روز صبح در یک گوشه‌ی خیابان در شهر کوئینز منتظر می‌ماند تا پیمانکاران بیایند و چند نفر از آن‌ها را برای یک روز کار با حداقل دستمزد انتخاب کنند. از دید پیمانکاران، همه‌ی این کارگران یکسان هستند و هیچ مهارت متمایزی ندارند. بنابراین دلیلی برای انتخاب هکتور نسبت‌به سایر کارگران وجود ندارد. به همین دلیل، هکتور اگر انتخاب شود، خوش‌شانس است.

انقلاب صنعتی با کشف این واقعیت جرقه خورد که برای تولید محصولات پیچیده، نیازی به افراد با مهارت بالا نیست. از سوی دیگر، تقریباً هر فرآیند تولیدمحوری را می‌توان به مراحل ساده‌‌تر تقسیم کرد که کارگران نسبتاً بی‌مهارت نیز می‌توانند آن‌ها را انجام دهند. آدام اسمیت نوشته است که ده کارگر کارخانه‌ی سنجاق‌سازی که ‌آموزشی سطحی دیده‌اند و درنتیجه دستمزد پایینی دریافت می‌کنند، می‌توانند هزار برابر بیشتر از یک  کارگر ماهر، سنجاق تولید کنند.

به همین دلیل است که بسیاری از مشاغل تولیدی ساده هستند و تنها چیزی که از کارکنان می‌خواهند این است که حاضر شوند و دقیقاً دستورالعمل‌ها را دنبال کنند؛ مانند چرخ‌دنده‌های یک ماشین. اگر شما چنین کارگری هستید، مشکل این است که به‌راحتی جایگزین می‌شوید و قطعاً در موقعیتی نیستید که بتوانید برای افزایش حقوق مذاکره کنید. در نظر بگیرید که چگونه مشاغل تولیدی در غرب به چین و هند واگذار می‌شوند، جایی که مردم به همان اندازه‌ی مردم غرب دستورالعمل‌ها را دنبال می‌کنند؛ اما با هزینه‌ای بسیار کمتر.

امروزه حتی مشاغل اداری هم که ظاهراً در برابر برون‌سپاری مقاوم بودند، تهدید می‌شوند. کارگزاران بورس، کارمندان آژانس‌های مسافرتی، منشی‌ها و دیگر شغل‌هایی که عادت داشتند فقط در محل کار حاضر شوند و آنچه را به آن‌ها گفته می‌شود انجام دهند، همه بیش از پیش جایگزین می‌شوند و کارشان برون‌سپاری شده است. هر کسی می‌تواند مشاغلی را انجام دهد که فقط در آن‌ها دستورالعمل‌ها دنبال می‌شوند.

کار برای عده‌ی بسیاری از مردم به معنای حضور فلان ساعت در روز در ازای دریافت حقوق ماهیانه است. آن‌ها کارشان را خسته‌کننده، ناامیدکننده و اجباری می‌دانند. حدس می‌زنید چه بلایی سرشان می‌آید؟ نبود انگیزه در آن‌ها از چشم مدیرانشان پنهان نمی‌ماند و وقتی شرایط سخت می‌شود، اولین کسانی هستند که اخراج می‌شوند. این ارتش کارگران بی‌تفاوت، فرصتی را برای کسانی فراهم می‌کنند که حاضر نیستند معمولی باشند؛ یعنی برای «مهره‌های حیاتی»، کسانی که برای شرکتشان غیرقابل‌جایگزینی هستند.

نیازی نیست مدیرعامل باشید تا به یک مهره‌حیاتی تبدیل شوید. به یک باریستای فوق‌العاده خوش‌برخورد فکر کنید که خدمات عالی‌اش باعث می‌شود شما به مشتری دائم آن کافی‌شاپ تبدیل شوید؛ حتی اگر آن کافی‌شاپ نزدیک‌ترین یا ارزان‌ترین کافی‌شاپ نباشد. آن باریستا یک مهره‌حیاتی است، زیرا آن کافی‌شاپ نمی‌تواند به‌راحتی فردی با همین اشتیاق در ارائه‌ی خدمات را جایگزین او کند.

مهره‌های حیاتی مانند هنرمندان هستند. آن‌ها تمام انرژی، قلب و روح خود را در کارشان می‌گذارند. آن‌ها نیازی به دستورالعمل‌های دقیق ندارند؛ بلکه خود راه‌حل‌ها را برای حل مشکلات و انجام کارهایشان پیدا می‌کنند. و این کار را با چنان درخشش و اشتیاقی انجام می‌دهند که معروف می‌شوند. درحالی‌که دیگران در حاشیه ایستاده‌اند، مهره‌های‌ حیاتی کنترل همه چیز را در دست گرفته‌اند. قابلیت‌‌های مهره‌های‌ حیاتی، آن‌ها را نه فقط کمی باارزش‌تر، بلکه صدها برابر باارزش‌تر از کارگران بی‌روح معمولی می‌کند.

بنابراین، مهره‌های‌ حیاتی همیشه کار پیدا می‌کنند و به‌خوبی با آن‌ها رفتار می‌شود. مدیر هر شرکتی که یکی از آن‌ها را از دست بدهد، قطعاً احمق است. و هنگامی که یک مهره‌‌حیاتی به دنبال کار جدیدی باشد، معمولاً شهرت او از قبل به جایی رسیده و می‌تواند مطمئن باشد که کارفرمایان به‌سرعت او را جذب خواهند کرد.