کتاب نویز (۲۰۲۱) مدل قضاوتهای انسان را بررسی میکند.
در این کتاب نویسنده با بررسی سازوکار پنهان عملکرد ذهن و جامعه، نشان میدهد که نویز (متغیری ناخواسته در تصمیمگیری) اجتنابناپذیر و فریبنده است.
این کتاب برای کیست؟
دنیل کانمن برندهی نوبل اقتصاد در سال 2002 بود. او استاد روانشناسی و روابط عمومی در دانشگاههای مختلفی مثل دانشگاه پرینستون است.
تصور کنید یک کرونومتر در دست دارید. بدون نگاه کردن به آن، روشنش کنید و دقیقاً بعد از ده ثانیه آن را متوقف کنید.
اگر این کار را چند بار پشت سر هم انجام دهید، متوجه خواهید شد که متوقف کردن ساعت درست در ده ثانیه تقریباً غیرممکن است. گاهی کمی کوتاه میشود و گاهی طولانیتر. گاهی اوقات شما چند میلیثانیه اختلاف خواهید داشت. در مواقع دیگر یک ثانیه یا حتی بیشتر عقب یا جلو میافتید. با همین آزمایش کوچک، شما با مجموعهای از خطاها مواجه میشوید که نه الگوی مشخصی دارند و نه دلیل خاصی.
این مثال، نمونهای است از نویز یا اشتباهات تصادفی در قضاوت.
هرچند اشتباهات شما در این آزمایش، بیضرر هستند؛ ولی در این کتاب متوجه خواهید شد خطاهایی از این دست عواقب بسیار جدیتری دارد. به دنیای شگفتآور نویز خوش آمدید.
در این کتاب میآموزیم:
تصور کنید که شما در دبیرستان به همراه بهترین دوستتان، بهترین دانشآموزان مدرسه به حساب میآیید. هر دو شما همیشه نمره بیست میگیرید، کنکور را هم پشت سر میگذارید و در دانشگاه سراسری قبول میشوید.
به مصاحبهی ورودی دانشگاه میروید، همهچیز هم بهخوبی پیش میرود. نمرات بالای شما مصاحبهکننده را تحتتأثیر قرار میدهد و شما درحالیکه آفتاب بر صورتتان میتابد و نسیمی ملایم پشتتان را خنک میکند، با احساس خیلی خوبی از محوطهی دانشگاه به سمت ماشین خود میروید.
دوست شما روز بعد با همان مصاحبهکننده قرار ملاقات دارد. دقیقاً شبیه به شما، مصاحبهی او هم خوب پیش میرود. اما وقتی او از دفتر خارج میشود، ابرهای آسمان شروع به باریدن میکنند.
چند هفته میگذرد و هر کدام از شما نامهای از بخش پذیرش دریافت میکنید. معلوم میشود آنها شما را رد کردهاند؛ اما دوستتان را پذیرفتهاند. ذهن شما به هم میریزد. چرا؟ او چه چیزی داشت که شما نداشتید؟
یوری سیمونسون (پژوهشگر حوزهی رفتارشناسی) در سال ۲۰۰۳ مقالهای عنوان «ابرها باعث میشوند بچهدرسخوانها بهتر به نظر برسند» به این نکته اشاره کرد که آبوهوا ممکن است تفاوت مهمی در دیدگاه و قضاوت افراد، ایجاد کند. سیمونسون متوجه شد که در روزهای ابری، افسران پذیرش کالج توجه بیشتری به نمرات متقاضی دارند.
از طرفی در روزهای آفتابی، افسران پذیرش نسبت به ویژگیهای غیرآکادمیک حساستر هستند؛ به این معنی که در روز مصاحبهی شما، افسر ممکن است بیشتر به ورزش و استعدادهای هنری علاقه داشته باشد تا نمرات شما.
شاید تصمیم افسر پذیرش اصلاً ربطی به آبوهوا نداشته باشد و بیشتر به مصاحبهشوندگانی که قبل از شما مراجعه کرده بودهاند، مربوط شود. مثلاً آنها دانشجویانی عالی بودند؛ ولی افسر پذیرش فقط به خاطر اینکه نمیخواست پشتسرهم دانشجوها را قبول کند، آنها را رد کرده است.
اما صبر کنید، شاید سایر عوامل بیربط نیز بر این تصمیم تأثیر گذاشته باشند. ممکن است افسر پذیرش گرسنه بوده باشد یا مثلاً ممکن است تیم فوتبال محبوب او یک بازی مهم را باخته باشد.
محققان نشان دادهاند که هر یک از این عوامل نامربوط بر تصمیم مأموران بانکی، داوران بیسبال، پزشکان و قضات تأثیر میگذارند.
نکتهی مهم این است که در همهی این شرایط، یک نفر مدام با وضعیتی مشابه روبرو می شود؛ اما قضاوتهای متفاوتی میکند. به این مسئله «نویز مناسبتی» میگویند که یکی از دستهبندیهای اصلی نویز است. که البته این مدل، تنها نوع نویز نیست.
179 پاسخ
راهبری دیدگاهها
سرخپوستان آمریکا جمله جالبی دارند که بشیار به موضوع این کتاب نزدیک است
آنها می گویند :قبل از قضاوت در باره دیگران چند قدم با کفش آنها راه بروید
نویز در سیستم تصمیم گیری کشور ما متاسفانه بسیار بالاست
انحراف تصادفی و ناخواسته در قضاوت انسان، همهجا هست و چه آن را ببینیم یا نادیده بگیریم، باید بهای سنگینی بپردازیم.
کانمن و تیمشون واقعا اثر های فوق العاده ای دارن
جالب بود
بله درسته،نویز در تصمیم گیری یا خطاهای تصمیم گیری باعث ایجاد ضرر و زبان و خسارت های مادی و معنوی زیادی می شوند مثلا در بازار های مالی این مساله خیلی خسارت باره و بنابر این باید با اصول و روش های علمی و دقیق در هر حرفه و کاری که داریم تا حد ممکن از این خطاها بکاهیم.
توی زندگی یکم سخته تشخیص
ذهن داستانپرداز ما از همه چیز داستان میسازد. ما در داستان غرق میشویم و جزئیات را با علتها و معناها اشتباه میگیریم.هرچند این کار طبیعی است؛ اما ما را درگیر نویز میکند.
با تشکر از تیم خوب اکوتوپیا بابت راه اندازی بخش خلاصه کتاب و ارائه خلاصه با کیفیت کتب خواندنی و راه اندازی این چالش دوست داشتنی، دم شما گرم…
عدم سوگیری و قضاوت لحظه ای در خصوص مسایل روزمره ایجاد نویز و خطا میکنه و برای بهبود خرد جمعی و تصمیم گیری عاقلانه و رعایت بهداشت تصمیم گیری و قوانین و الگوریتم های هر کار کمک به بهبود نویز می کند
زندگی واقعی مث این کتاب نیست و حتی شبیه ش نیست ، من با کتاب زاویه پیدا کردم .
اگر طرز فکر خود را تغییر دهیم و اصول پیشگیری را یاد بگیریم، میتوانیم نویز را کم کنیم.
یک سؤال مهم پیش میآید، آنهم اینکه چرا کارشناسان با سالها آموزش و تجربه، از الگوریتمها و ریاضیات تا این اندازه عقب میافتند؟ پاسخ ساده است. آنها انسان هستند.
میشه گفت نویز ، انحراف تصادفی و ناخواسته در قضاوت انسانه و برخلاف سوگیری، ممکنه خودمون حتی متوجه اثرش نشیم.
و بهترین راه به حداقل رسوندن نویز، با عجله تصمیم نگرفتن و میانگین گیری از نتایجه (:
این خرد جمعی رو خیلی دوست داشتم علل خصوص نتیجهای رو که طبق داستان حاصل شده بود ازش.
بنظرم با این اوصاف کار حکم رو از انسان بگیریم و بدیم هوش مصنوعی و انسان فقط نظارت بر حکم نهایی رو داشته باشه
برای تصمیمات مهم زندگی باید گاهی چند قدم دور تر شیم و با دید خرد جمعی به مسئله نگاه کنیم که نویز تصمیم گیری کمتر بشه.
یا به قول نکته کلیدی کتاب یک سوال را چندین بار از خود بپرسیم که از نویز آن کاسته شود
خرد جمعی بنظر میتونه گاها باعث کاهش نویز بشه، اما بعید بنظر میرسه حتا تو غالب مواقع نتیجه داشته باشه.
تشخیص نویز وسوگیری در حالت عادی مثل متن کتاب ساده نیست!
ابتدا بحثش برام جالب نبود اما تا پایان که مطالعه کردم دیدم همه تصمیم هایی که میگیرم طوری هست که باب میل باشم با اینکه تو بیشترشون ضرر هم میکنم
وقتی نظر دیگران رو دخیل کنیم متوجه خطا در تصمیماتمون میشیمو حتی مطمعن از کار درست
من قسمت خرد جمعیش رو دوس ذاشتم
جالب بود
نکته قابل تامل اینه که دقیقا مثالی که از قضات نوشته بود در بحث داوری برای خود من موقع تصحیح برگه امتحانی شاگردام پیش میومد، بعد مکث میکردم یکم فکر میکردم و سعی میکردم بی طرفانه و نسبت به جوابی داده نمره بدم نه رفتار بد یا خوب اون شاگرد
حال نکردم
جالب بود …تامل و چندین بار پاسخ دادن به یک سوال نویز در پاسخ را به طور میانگین کم می کند.
بحث جالبی بود و باعث شد بیشتر بهش فک کنم
واژه بهداشت تصمیم گیری برای من خیلی جالب بود. اینکه قبل از هر تصمیمی چارچوب هارو به صورت منطقی بچینیم و حتی اگر دذ نظر گرفتن نویزها سخت و تلخه، اما در نظر نگرفتنشون نتایج سخت تری داره.
ما هر روز از واژهی «سوگیری» برای توصیف تعصب مثبت و منفی نسبت به یک گروه خاص از مردم استفاده می کنیم.
جالب بود . پیشنهاد خوبی داشت
مختار محمد علی پور
هر کسی میتونه در شرایط یکسان قضاوتهای مختلفی داره
بهداشت تصمیم گیری
خرد جمعی و کم کردن نویز از این طریق باعث میشه تصمیات بهتری بگیریم
جالب بود
همینکه بدونيم تصمیمگیری دارای نویز هست و هر تصمیمی را قبل از عمل به قول کتاب بهداشتش رو رعایت کنیم تا از نویز اون کاسته بشود باعث کاهش اشتباه میشه.
جالب بود ، حتی در خصوص قضاوت میتوان این مورد به هوش مصنوعی و تحلیل داده سپرد
زمانی که مافیا بازی میکردم من به این نکته پی برده بودم که قضاوت همه ی شهروندان نویز داره و مافیا ها دنبال پررنگ کردن همین نویز ها هستند.
واسه ی همین هم بود که وقتی چند تا مافیا از بازی خارج میشد برآیند خرد جمعی بقیه شهروندان باعث میشد بقیه مافیا ها هم شناسایی بشند.
توی زندگی هم همش با این نویز ها داریم سروکله میزنیم و همین که آگاه باشیم که این نویز ها وجود دارند و ی سری نشونه برای خودمون بزاریم ک توی شرایط یا ساعت های خاص؛ ی نفس عمیق بکشیم و از خودمون بپرسیم که داریم چه کار میکنم میتونه کمک کنند باشه.
راهبری دیدگاهها