کتاب اضطراب وضعیت

در همه‌ی جامعه‌های بشری، از گذشته تا الان، نوعی سلسله مراتب اجتماعی بوده است. اگرچه وجود سلسله مراتب امری طبیعی است؛ اما این سؤال مطرح می‌شود که آیا شدت اضطراب جایگاه اجتماعی در عصر امروز، همیشه همین‌قدر بوده است یا خیر.

این خلاصه کتاب نشان می‌دهد که نگرانی ما از موفق نشدن، پدیده‌ای نسبتاً جدید است که عواملی مثل انزوای اجتماعی و تأکید بر جایگاه اجتماعی آن را تقویت کرده‌اند. با وجود پیشرفت‌های مادی، سطح رضایت و خوشحالی ما زیاد نشده است. در خلاصه کتاب اضطراب وضعیت، دلایل این امر بررسی شده و راهکارهایی برای کم کردن اضطراب اجتماعی پیشنهاد می‌شود.

چه عاملی باعث می‌شود افراد همه‌اش در حال جمع کردن پول باشند؟ در نگاه اول، پاسخ این پرسش ممکن است حرص و طمع باشد. اما این توضیح کامل نیست. اگر طمع تنها علت این انگیزه باشد، چرا افرادی که ثروتمند هستند دارند، همچنان به دنبال افزایش ثروت خود هستند؟

اگر تنها انگیزه‌ی افراد برای کسب ثروت، برآورده کردن نیازهای مادی بود، با ثروت زیاد، انگیزه‌ی آن‌ها برای کسب بیشتر ثروت، کمتر می‌شد. اما واقعیت نشان می‌دهد که این‌طور نیست، بنابراین باید دلایل دیگری برای این میل به پول جمع کردن پیدا کنیم.

نحوه‌ی برخورد ما با افراد در موقعیت‌های اجتماعی مختلف، تفاوت زیادی دارد. حتی ادبیات و زبان ما نیز این تفاوت را نشان می‌دهد. افراد با نفوذ اجتماعی بالا اغلب «شخص مهم» شناخته می‌شوند؛ در‌حالی‌که دیگران «کسی نیستند». هیچ‌کس نمی‌تواند به معنای واقعی کلمه «هیچ‌کس» باشد؛ اما هویت افراد با موقعیت اجتماعی پایین اغلب نادیده گرفته می‌شود.

به عبارت دیگر، افراد به دنبال کسب جایگاه اجتماعی هستند تا مورد احترام قرار گیرند و احساس کنند وجودشان برای دیگران مهم است. این نوع توجه و تأیید، فراتر از روابط عاطفی و عاشقانه است.

اهمیت عشق و آسیب‌های ناشی از نبود آن، ریشه در نیاز انسان به تأیید و پذیرش دارد. اغلب ما برای شناخت خود به نظرات دیگران وابسته‌ایم. زمانی که دیگران از ما استقبال می‌کنند، اعتمادبه‌نفسمان تقویت می‌شود و در نقطه‌ی مقابل، بی‌توجهی دیگران باعث احساس بی‌ارزشی و اضطراب در ما می‌شود.

اعتمادبه‌نفس ما مثل بادکنکی است که دائماً نیاز به باد شدن دارد. این بادکنک با هر محبت و توجهی پر می‌شود و با بی‌مهری و بی‌توجهی دیگران خالی می‌شود. حتی کوچک‌ترین بی‌توجهی‌ها هم به‌شدت به اعتمادبه‌نفس ما آسیب می‌زنند.

نگرانی درباره‌ی جایگاه اجتماعی، اتفاقی طبیعی در جامعه‌ی امروز است؛ چرا که موقعیت اجتماعی ما مستقیماً بر میزان محبتی که دریافت می‌کنیم، تأثیر می‌گذارد و در نتیجه، بر اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس ما اثر دارد.