کتاب مثبت اندیشی سمی (2022) فرهنگ تفکر مثبت در جامعهی غربی را دقیق ارزیابی میکند. این اثر روشهای متعددی را بیان میکند که مثبتگرایی سمی به افراد و جامعه آسیب میزند و پیشنهادهای عملی برای کمک به خود و دیگران ارائه میدهد.
ویتنی گودمن یک رواندرمانگر است که مطب خصوصی درمانی را در میامی اداره میکند. اکانت اینستاگرام او با عنوان Miami نزدیک به نیممیلیون دنبالکننده دارد. کتاب مثبت اندیشی سمی اولین کتاب اوست.
مثبت فکر کن!
ای کاش مثبت فکر کردن، به همین آسانی بود.
ای کاش فقط با تفکر مثبت میتوانستیم تمام احساسات منفی را از بین ببریم و به زندگی موفق و خوشبختی برسیم.
این دروغی است که در ایالات متحده، بسیاری از مردم آن را باور کردهاند. از قضا، فشار مداوم برای مثبت بودن در واقع حال ما را بدتر میکند.
این خلاصه کتاب، حقیقت را در مورد مثبت بودن سمی نشان میدهد و یک پادزهر برای مقابله با این بیماری دارد. در حقیقت این کتاب راههایی عملی ارائه میدهد تا افراد از یکدیگر حمایت کنند و زندگی رضایتبخشتری داشته باشند، فارغ از تأثیر تفکر مثبت سمی که اصالتی هم ندارد.
تصور کنید، شما بهتازگی شغل خود را از دست دادهاید. ناراحت و حتی عصبانی هستید و نمیدانید در مرحلهی بعد چه کاری باید انجام دهید.
شاید چت کردن با یکی از دوستانتان حال شما را بهتر کند. میخواهید او از احساس شما حمایت کند و برایتان اعتبار قائل شود. فقط دوست شما میداند که چه بگوید. بنابراین شما به او میگویید: «من شغلم را از دست دادهام.»
دوستتان چه میگوید؟ «خب، میتونست بدتر باشه. حداقل الان وقت آزاد بیشتری داری. این اتفاق یه تجربهی خوب برای یادگیریه!»
الان احساس بهتری دارید؟ فکر نمیکنم.
پاسخ دوست شما یک مثال کلاسیک از مثبت بودن سمی است. متأسفانه همیشه این حرفها را میشنوید. شما مشکل خود را به اشتراک میگذارید و یکی به شما میگوید که به جنبهی مثبت فضیه نگاه کنید.
هرچند که نیت آنها خیر است؛ اما واکنش آنها احتمالاً باعث میشود که برای شما سوءتفاهم ایجاد شود و از شخص مقابل دوری کنید. حتی ممکن است احساس بدتری نسبت به قبل داشته باشید. مثبت بودن سمی این نوع تأثیر را دارد.
ویتنی گودمن، نویسندهی کتاب مثبت اندیشی سمی، زوجدرمانگری است که علیه مثبتگرایی سمی میجنگد.
در اواسط دههی بیست زندگی، او متوجه شد که از تظاهر همیشگی به خوشحالی خسته شده و وقتی به رواندرمانگری روی آورد، بهزودی متوجه شد اینکه به مراجعه کنندگان خود بگوید بر تفکر مثبت تمرکز کنند، کاملاً بیاثر است.
او با تعجب از خود پرسید که چه خبر است؟ چرا نمیتوانیم احساس خود را صادقانه بگوییم؟ و اگر انواع خاصی از مثبتاندیشی واقعاً مضر باشد چه؟
به هر حال، گودمن اولین کسی نیست که این طرز تفکر را به چالش میکشد. محققانی مانند باربارا ارنرایش (Barbara Ehrenreich) قبلاً از تلاش برای شادی و مثبتاندیشی انتقاد کردهاند. آنها به این نکته اشاره کردهاند که این نگرش چقدر میتواند برای افراد و جوامع حاشیهای مضر باشد.
در واقع، انتقاد از تفکر مثبت سمی درست به ابتدای ایجاد این نوع طرز تفکر برمیگردد. روانشناس آمریکایی ویلیام جیمز (William James) در قرن نوزدهم زنگ خطر را به صدا در آورد. بنابراین، تفکر مثبت سمی و منتقدان آن جدید نیستند. وقت آن است که مشکل را جدی بگیریم.
ما باید بپذیریم که اصرار بر مثبت بودن میتواند ضررهای زیادی داشته باشد، بهویژه برای افراد آسیبپذیر.