کتاب نویز (۲۰۲۱) مدل قضاوتهای انسان را بررسی میکند.
در این کتاب نویسنده با بررسی سازوکار پنهان عملکرد ذهن و جامعه، نشان میدهد که نویز (متغیری ناخواسته در تصمیمگیری) اجتنابناپذیر و فریبنده است.
این کتاب برای کیست؟
دنیل کانمن برندهی نوبل اقتصاد در سال 2002 بود. او استاد روانشناسی و روابط عمومی در دانشگاههای مختلفی مثل دانشگاه پرینستون است.
تصور کنید یک کرونومتر در دست دارید. بدون نگاه کردن به آن، روشنش کنید و دقیقاً بعد از ده ثانیه آن را متوقف کنید.
اگر این کار را چند بار پشت سر هم انجام دهید، متوجه خواهید شد که متوقف کردن ساعت درست در ده ثانیه تقریباً غیرممکن است. گاهی کمی کوتاه میشود و گاهی طولانیتر. گاهی اوقات شما چند میلیثانیه اختلاف خواهید داشت. در مواقع دیگر یک ثانیه یا حتی بیشتر عقب یا جلو میافتید. با همین آزمایش کوچک، شما با مجموعهای از خطاها مواجه میشوید که نه الگوی مشخصی دارند و نه دلیل خاصی.
این مثال، نمونهای است از نویز یا اشتباهات تصادفی در قضاوت.
هرچند اشتباهات شما در این آزمایش، بیضرر هستند؛ ولی در این کتاب متوجه خواهید شد خطاهایی از این دست عواقب بسیار جدیتری دارد. به دنیای شگفتآور نویز خوش آمدید.
در این کتاب میآموزیم:
تصور کنید که شما در دبیرستان به همراه بهترین دوستتان، بهترین دانشآموزان مدرسه به حساب میآیید. هر دو شما همیشه نمره بیست میگیرید، کنکور را هم پشت سر میگذارید و در دانشگاه سراسری قبول میشوید.
به مصاحبهی ورودی دانشگاه میروید، همهچیز هم بهخوبی پیش میرود. نمرات بالای شما مصاحبهکننده را تحتتأثیر قرار میدهد و شما درحالیکه آفتاب بر صورتتان میتابد و نسیمی ملایم پشتتان را خنک میکند، با احساس خیلی خوبی از محوطهی دانشگاه به سمت ماشین خود میروید.
دوست شما روز بعد با همان مصاحبهکننده قرار ملاقات دارد. دقیقاً شبیه به شما، مصاحبهی او هم خوب پیش میرود. اما وقتی او از دفتر خارج میشود، ابرهای آسمان شروع به باریدن میکنند.
چند هفته میگذرد و هر کدام از شما نامهای از بخش پذیرش دریافت میکنید. معلوم میشود آنها شما را رد کردهاند؛ اما دوستتان را پذیرفتهاند. ذهن شما به هم میریزد. چرا؟ او چه چیزی داشت که شما نداشتید؟
یوری سیمونسون (پژوهشگر حوزهی رفتارشناسی) در سال ۲۰۰۳ مقالهای عنوان «ابرها باعث میشوند بچهدرسخوانها بهتر به نظر برسند» به این نکته اشاره کرد که آبوهوا ممکن است تفاوت مهمی در دیدگاه و قضاوت افراد، ایجاد کند. سیمونسون متوجه شد که در روزهای ابری، افسران پذیرش کالج توجه بیشتری به نمرات متقاضی دارند.
از طرفی در روزهای آفتابی، افسران پذیرش نسبت به ویژگیهای غیرآکادمیک حساستر هستند؛ به این معنی که در روز مصاحبهی شما، افسر ممکن است بیشتر به ورزش و استعدادهای هنری علاقه داشته باشد تا نمرات شما.
شاید تصمیم افسر پذیرش اصلاً ربطی به آبوهوا نداشته باشد و بیشتر به مصاحبهشوندگانی که قبل از شما مراجعه کرده بودهاند، مربوط شود. مثلاً آنها دانشجویانی عالی بودند؛ ولی افسر پذیرش فقط به خاطر اینکه نمیخواست پشتسرهم دانشجوها را قبول کند، آنها را رد کرده است.
اما صبر کنید، شاید سایر عوامل بیربط نیز بر این تصمیم تأثیر گذاشته باشند. ممکن است افسر پذیرش گرسنه بوده باشد یا مثلاً ممکن است تیم فوتبال محبوب او یک بازی مهم را باخته باشد.
محققان نشان دادهاند که هر یک از این عوامل نامربوط بر تصمیم مأموران بانکی، داوران بیسبال، پزشکان و قضات تأثیر میگذارند.
نکتهی مهم این است که در همهی این شرایط، یک نفر مدام با وضعیتی مشابه روبرو می شود؛ اما قضاوتهای متفاوتی میکند. به این مسئله «نویز مناسبتی» میگویند که یکی از دستهبندیهای اصلی نویز است. که البته این مدل، تنها نوع نویز نیست.
179 پاسخ
راهبری دیدگاهها
چه جالب، تا حالا راجع به پدیده نویز نشنیده بودم، البته حس میکردم چنین چیزی وجود داشته باشه اما به طور دقیق بهش فکر نکرده بودم. تشکر بابت معرفی این کتاب
باید سوگیری و نویز رو کم کنیم تا دستگاه تصمیم گیری مون درست کار کنه. کتابای آقای کانمن جالبن واقعا
بیان مسئله رگرسیون به شیوه ای دیگر
برای رسیدن به هدف صحیح بهتر است میانگین داده ها رو گرفت و نویز خودش رو از بین میبرد دققا مثل انحراف از معیار نقاط حول یک خط.
یکم گنگ بود کاش مثال های کتاب به دغدغه و زندگی روزمره مرتبط میشد. ولی خب ممنونم از شما و چالش خوبتون
خودتان به خرد جمعی برسید. اگر سوالی را چندین بار از خودمان بپرسیم میتوانیم اثر نویز را کاهش دهیم.
بهداشت تصمیم گیری بسیار جالب بود برای من ،ممنون از اکوتوپیا
خلاصه ی خیلی خوبی بود این کتاب و دیدگاه جدیدی رو روبا روی ما قرار داد اینکه نویز سیستماتیک و مناسبتی چقدر دیدیم که اتفاق میفته و میشه که با خرد جمعی چقدر میزان نویز رو به حداقل رساند و یا یک سوال را چند بار از خود بپرسیم عملا نویز رو کم میکنیم و اینکه سوگیری عامل مهم ایجاد نویز هستش
ممنون از اکوتوپیا
یک موضوعی که تو مملکت ما هم زیاده دیده میشه اینکه معیارهای قضاوت خیلی کیفی هستی، مثل تعهد
و مشکل اصلی از همینجا بوجود اومده
اگر معیارهای کیفی تو چهارچوبهای کمی گنجانده شوندبه نظرم مثل همین چیزی که کتاب نویز گفت خطاها کم تر میشه
«ما دقیقا نمیدانیم که چه چیزی را نمیدانیم»؛ واین خیلی مهم است چون عمده خطا در تصمیمات ما ناشی از نادانستههاست.
عالی
بسیار کتاب فوق العاده ای بود
و احساس میکنم با اینکه به خوبی خلاصه شده بود حتما باید برم و کاملشو بخونم
خودتان به خرد جمعی برسید. همانطور که دیدید، میانگین قضاوتهای متعدد و مستقل از یک سؤال با نویز آن قضاوتها مقابله میکند و پاسخی بسیار دقیق به شما میدهد. حالا اگر چندین بار یک سؤال را از خودتان بپرسید، میتوانید به همان اثر برسید.
خیلی عالی بود. این اهمیت رجوع به خرد جمعی واقعا مهمه.نتیجه تصمیمات مهم زندگی رو باید بر اساس نتایج تصمیم دیگران در شرایط مشابه پیشبینی کرد.
کتاب “نویز” نوشته دنیل کانمن، نگاه تازهای به مفهوم خطا در تصمیمگیری ارائه میده. نویسنده توضیح میده که خطاها همیشه ناشی از تعصب یا اشتباهات واضح نیستند، بلکه «نویز» یا همون تفاوتهای ناخواسته و نامنظم در قضاوتها، میتونه تأثیر بزرگی داشته باشه. چیزی که واقعاً برام جالب بود، مفهوم «بهداشت تصمیمگیری» بود که توی کتاب بهش پرداخته شده.
بهداشت تصمیمگیری یعنی ایجاد فرآیندهایی که به کاهش تأثیر نویز در تصمیمها کمک کنه. یه بخشی از کتاب که خیلی برام تأثیرگذار بود، مثالهایی از سیستمهای حقوقی یا استخدامی بود که تصمیمهاشون به شدت تحت تأثیر نویز بوده. مثلاً وقتی دو قاضی برای پروندههای مشابه حکمهای کاملاً متفاوتی صادر میکنن، یا وقتی مصاحبهکنندگان بر اساس خلقوخو یا برداشت لحظهای تصمیم میگیرن، نویز خودش رو نشون میده.
کانمن پیشنهاد میده که با استانداردسازی فرآیندها و استفاده از ابزارهایی مثل چکلیستها، میشه این نویز رو کاهش داد. این بخش از کتاب خیلی کاربردی به نظرم اومد، چون حس کردم توی هر حوزهای از زندگی، از تصمیمگیریهای کاری گرفته تا شخصی، میشه این ایدهها رو پیاده کرد. مثلاً توی کسبوکار، وقتی میخوای تیم تشکیل بدی یا محصول انتخاب کنی، میتونی از این اصول استفاده کنی تا تصمیمهات کمتر تحت تأثیر عوامل لحظهای باشه.
در کل، کتاب یه هشدار مهم میده: خطاهای تصمیمگیری همیشه واضح نیستند، ولی با ایجاد ساختارهای درست میتونیم اثرشون رو کمتر کنیم. این نگاه دقیق و علمی به فرآیند تصمیمگیری واقعاً من رو به فکر فرو برد.
قوانین و الگوریتمها نیز در بسیاری از مواقع اشتباه میکنند. اما نکته اینجاست که آنها احساسات درونی، پیشداوری و پاداشهای احساسی ندارند. به طور خلاصه، الگوریتمها فقط به این دلیل از ما بهتر عمل می کنند که نویز ندارند.
کتاب فوق العاده ای هست
بین این ۵ تا کتابی که تا الآن معرفی کردند، این از همه بهتر بود.
سلام
اگر به طور پراکنده و ناسازگار خطا کنیم ، آن را نویز سیستم میگوییم
برای حل نویز یک سوال و عمل یا باید از خرد جمعی استفاده کنیم ، یا خودمان را با پرسش و جواب های گوناگون به خرد جمعی نسبی برسیم
مرسی از اکوتوپیا
نکته رعایت بهداشت سیستمی برای کم کردن نویز ها جالب بود…
واقعا از وقتی که با دنیل کانمن آشنا شدم، تغییرات زیادی را در طرز تفکر خودم شاهد بودم.
۱- توجه داشته باشید که خرد جمعی جلو تعصب را نمیگیرد.
۲- همهی ما میخواهیم قضاوتمان حس خوبی به ما بدهد، قضاوت ما احساس خوبی داشته باشد، اما این حس خوب باید دلیل خوبی هم داشته باشد.
بیشتر نویز از افکار افرادی سرچشمه میگیرد که مدام به دنبال قضاوت دیگران هستند
عالی بود
درود
نگرشی نو نسبت به خطاهای شناختی و ضرورت توجه به آمار و ارقام بهجای گوش دادن به روایات سرسری مهمترین آموخته من بود
کتاب عالی بود، من در دوران س بازی دیدم رای قاضی ها قبل و بعد ناهار برا یک پرونده مشابه نبود
قضاوت خیلی مهمه
بعد خوندن این کتاب متوجه میشید که چرا میگن هوش مصنوعی قراره جایگزین انسان در بسیاری از مشاغل و مسائل بشه، همون طور که تکنولوژی همیشه در طول تاریخ نقش انسانها و مشاغل مختلف رو کم کرده. یکی از بزرگترین علتهاش اینه که اونا نویز ندارند و کارآمدتر، دقیقتر، سریعتر و بهتر از انسان عمل میکنند پس حواستون رو جمع کنید که از تکنولوژی و هوش مصنوعی عقب نیوفتید 🙂
قضاوتهای ما در معرض دو نوع خطاست: یکی سوگیری و دیگری نویز. انسان ها معمولن نسبت به سوگیری حساس هستند، اما حتی متوجه حضور نویز هم نمیشود.گاهی حتی میزان و جهت سوگیری هم آنقدر متفاوت است که نمیتوان آن را به شکل آماری سنجیده و اصلاح کرد.
با اين كتاب كانمن آشنا نبودم . ممنون كه تو 100 كتاب آوردينش. گذاشتم تو ليست خريدهام.
اما خود كتاب ايده اش عاليه و آشنايي با نويز و راهكار رفعش بسيار كمك كننده است در بسياري از تصميم گيري هامون .
راهكار ميانگين گيري جذاب بود .
۱. قبل از هر تصمیم مهمی صبر داشته باشید و آماری فکر کنید.
۲. هر مسئله را با ارجاع به موارد مشابه، قاببندی کنید.
اولین قدم اینه که در هنگام تصمیم گیری سعی کنیم نویز رو کم کنیم. در واقع تصمیم گیریمون که اصطلاحا پاک باشه نویز تا حدی از بین میره
یه چیز دیگه که فهمیدم مشورت هست. مقاله خرد جمعی رو قبلا خونده بودم. با مشورت با چند نفر میتونیم نتیجه بهتری داشته باشیم و نویز رو کم کنیم
هیچ وقت کسی را قضاوت نکنید
نمونه اش در ملت ها هست که ذهن پر از نویزشان فکر می کند عده ایی دیگری در گوشه دیگری از دنیا عاشق چشم و ابرویشان هستند و قرار است نجات پیدا کنند اما هر بار دچار سوگیری در قضاوت می شوند این نویز به قیمت از دست رفتن همه چی برایشان تمام می شود و دوباره فرداش یادشان می رود !!!
راهبری دیدگاهها